Μετά την ολοκλήρωση των εργαστηρίων δεξιοτήτων του 3ου Θεματικού κύκλου «Ενδιαφέρομαι & Ενεργώ-Κοινωνική Συναίσθηση & Ευθύνη» με τίτλο “Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα -Τα Δικαιώματα των παιδιών” στο 2ο υποχρεωτικό πρωινό τμήμα θα σας αναλύσουμε τις δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν από τις νηπιαγωγούς του τμήματος από 9-12-2021 έως και 7-2-2022 στο συγκεκριμένο κύκλο εργαστηρίων δεξιοτήτων. Με δεδομένο ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δυσκολεύονται να χειριστούν και να κατανοήσουν αφηρημένες έννοιες, όπως «δικαιώματα», «ελευθερία», «δημοκρατία», βασική μέριμνά μας ήταν η οργάνωση δραστηριοτήτων που ενισχύουν τη συνεργασία και το κλίμα αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης μέσα στην τάξη. Οι δραστηριότητες, το κλίμα, η οργάνωση της τάξης, οι σχέσεις και ο τρόπος επικοινωνίας των νηπίων παίζουν μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη μιας γενικότερης κουλτούρας σεβασμού των δικαιωμάτων. Εκκινώντας από αυτήν την παραδοχή, ο θεματικός κύκλος στοχεύσει περισσότερο στην ανάπτυξη στάσεων και δεξιοτήτων, στην υιοθέτηση αξιών και προτύπων σεβασμού και συνεργασίας και λιγότερο σε γνωστικούς στόχους.
Στον κύκλο των συνολικά 7 δίωρων εργαστηρίων δόθηκε έμφαση στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων που αναφέρονται παρακάτω: Οι δεξιότητες που θέλαμε να αποκτήσουν τα παιδιά ήταν:
Δεξιότητες Μάθησης
- Δημιουργικότητα (Creativity) – Επικοινωνία (Communication) – Κριτική σκέψη (Critical thinking)
- Συνεργασία (Collaboration)
Δεξιότητες Ζωής
- Κοινωνικές Δεξιότητες – Ενσυναίσθηση και ευαισθησία
- Ανθεκτικότητα – Υπευθυνότητα
Δεξιότητες του Νου
- Επίλυση προβλημάτων – Κατασκευές
1ο Εργαστήριο: Ας γνωριστούμε ξανά
Το πρώτο Εργαστήριο Δεξιοτήτων έχει τίτλο « Ας γνωριστούμε ξανά ». Αποτελείται από 3 δραστηριότητες με συνολική διάρκεια 2 διδακτικών ωρών.
1η δραστηριότητα: « Το μαγικό κουτί »
Στον κύκλο της τάξης το κάθε παιδί παίρνει στα χέρια του το μαγικό «κουτί» και μαζί το «δικαίωμα» λόγου. Με τη βοήθεια ενός καθρέφτη που βρίσκεται στη βάση του ανακαλύπτει ένα μοναδικό πρόσωπο που καλείται να παρουσιάσει. Το παιδί μιλάει και αναφέρει πληροφορίες για τον εαυτό του/της (για το όνομα, στοιχεία της οικογενειακής κατάστασης αλλά και κάποια επιτεύγματα του/της(τι καταφέρνω σήμερα που δεν μπορούσα την προηγούμενη σχολική χρονιά).
2η δραστηριότητα: « Συμπλήρωση ανθρώπινης φιγούρας »
Τα παιδιά καλούνται να φιλοτεχνήσουν σε μικρό σκίτσο ανθρώπινης φιγούρας κάτι που αισθάνονται( ένα συναίσθημα), κάτι που γνωρίζουν και κάτι που μπορούν να κάνουν με τα χέρια και τα πόδια.
3η δραστηριότητα: « Η αφίσα της τάξης »
Όλοι/ες μαζί συνεισφέρουν με την τεχνική του κολάζ στη δημιουργία μιας αφίσας με τα ονόματα των παιδιών και τις ζωγραφιές της παραπάνω δραστηριότητας.
2ο Eργαστήριο: Τι είναι τα δικαιώματα
1η δραστηριότητα: « Εννοιολογικός χάρτης »
Διαμόρφωση εννοιολογικού χάρτη με τις πρότερες γνώσεις των παιδιών σχετικά με το θέμα. Τα παιδιά διατυπώνουν τις απόψεις τους σχετικά με το τι χρειάζεται ένα παιδί για να μεγαλώσει. Στη συνέχεια με τη χρήση κατάλληλου υποστηρικτικού εποπτικού και ψηφιακού υλικού γίνεται μια προσπάθεια εξήγησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Οι παρακάτω εικόνες με τα δικαιώματα προέρχονται από dreamskindergarten.blogspot.com της συναδέλφου Ανθής Ζήση.
Τραγούδι «Έχω δικαίωμα και εγώ » ( το οποίο βρήκαμε στο blogs της συναδέλφου Νίκου Βασιλικής) https://www.youtube.com/watch?v=VIDmDDAh4gc
2η δραστηριότητα: « Ζωγραφίζω τα δικαιώματα του παιδιού »
Τα παιδιά αποφασίζουν να φτιάξουν μια αφίσα για την προστασία των δικαιωμάτων. Συναποφασίζουν τι θα ζωγραφίσει ο καθένας.
3η δραστηριότητα: « Αφίσα »
Συνθέτουν τις ζωγραφιές και διακοσμούν την αφίσα.
3o Εργαστήριο: Unicef ο φύλακας άγγελος των παιδιών
1η δραστηριότητα: « Η ζωή στη λουλουδούπολη »
Ανάγνωση του παραμυθιού « Η ζωή στη λουλουδούπολη » για τα δικαιώματα των παιδιών, συζήτηση και προβληματισμός για το περιεχόμενο του παραμυθιού. Το παραμύθι το πήραμε από το blogs της συναδέλφου Τάνιας Μάνεση https://www2.slideshare.net/taniakourou/ss-239271829
Στη συνέχεια τα παιδιά ζωγραφίζουν ότι τους έκανε εντύπωση από το παραμύθι.
2η δραστηριότητα: « Το έργο της unicef »
Παρακολούθηση βίντεο με το έργο της unicef, το οποίο μπορείτε να δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο https://video.link/w/HDDfd
Ακολούθησε σχετική συζήτηση. Τα παιδιά παρατηρούν το σήμα της unicef και προσπαθούν να το «ερμηνεύσουν» και βάζουν τα γράμματα στη σειρά για να συνθέτουν τη λέξη unicef.
3η δραστηριότητα: « Διακόσμηση των γραμμάτων της λέξης unicef »
Κάποια παιδιά διακοσμούν τα γράμματα της συγκεκριμένης λέξης και κάποια άλλα αναλαμβάνουν με τη βοήθεια των γονέων τους να βρουν εικόνες στο διαδίκτυο ή όπου αλλού θέλουν (εφημερίδες, περιοδικά) σχετικές με το έργο της unicef . Στη συνέχεια με την τεχνική του κολάζ συνθέτουν την ομαδική εργασία τους.
4ο Εργαστήριο: Ίσοι διαφορετικοί αλλά όλοι αγαπημένοι
1η δραστηριότητα: « Η Μπουμπού και η Μπαμπαλού »
Ανάγνωση του παραμυθιού με τίτλο “Η Μπουμπού και η Μπαμπαλού” και συζήτηση για να προσεγγίσουμε την έννοια της διαφορετικότητας. Στη συνέχεια τα παιδιά σε ζευγάρια παρατηρούν το ένα το άλλο και εντοπίζουν ομοιότητες και διαφορές και τις καταγράφουν σε φύλλο εργασίας.
2η δραστηριότητα: « Διαφορετικότητα = διαφορετικές απόψεις »
Τα παιδιά παρατηρούν 2 εικόνες που το νόημα τους είναι δυσερμήνευτο και προσπαθούν να τις ερμηνεύσουν.
Πόσες διαφορετικές απόψεις μπορούν να ειπωθούν για την ίδια εικόνα, πόσο διαφορετικά την αντιλαμβάνεται ο καθένας μας!!! Τόσο διαφορετικές απόψεις αλλά όλες σεβαστές!!!
Από τον παραπάνω σύνδεσμο αξιοποιήθηκαν οι 2 πρώτες φωτογραφίες. Καταγράφηκαν Μερικές από τις απόψεις των παιδιών.
1η εικόνα: Ένα λιοντάρι με μαυρισμένο μάτι – το μάτι του είναι μαύρο γιατί το χτύπησε ένα άλλο ζώο. Πάλευε με άλλο ζώο γιατί του πήρε την τροφή. Πάλευε με ένα άγνωστο ζώο γιατί νόμιζε ότι θα του κάνει κακό και το λιοντάρι ξεκίνησε πρώτο την επίθεση. Μάλωσε με έναν τίγρη
2η εικόνα: Μία γυναίκα μέσα σε αυτοκίνητο με ανοιχτό παράθυρο από όπου φαίνεται το μισό πρόσωπό της και το μισό πρόσωπο ενός λιονταριού. Μασκαρεύτηκε για να πάει σε πάρτι. Ένα λιοντάρι είναι έξω από το αυτοκίνητο και καθρεφτίζεται στο τζάμι του αυτοκινήτου.
3η δραστηριότητα: « Γάλα με κακάο »
Ανάγνωση του ποιήματος “Γάλα με κακάο” της Φιλιός Νικολούδη “Σύγχρονο Νηπιαγωγείο”, τεύχος 47 και συζήτηση για το περιεχόμενό του. Τα παιδιά ζωγραφίζουν το ποίημα.
4η δραστηριότητα: « Όσα είναι σημαντικά για μένα »
Τα παιδιά με τη βοήθεια των γονέων καταγράφουν σε φύλλο εργασίας κάποια πράγματα που αγαπούν πολύ και είναι σημαντικά για αυτά και τα παρουσιάζουν στην ομάδα.
5ο Εργαστήριο: Η μικρή Ειρήνη
1η δραστηριότητα: « Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα »
Παρακολούθηση μιας ιστορίας και συζήτηση για την κατανόηση της έννοιας της προσφυγιάς από τα παιδιά. Η Ειρήνη είναι ένα μικρό κορίτσι που αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι της. Στην αρχή βιώνει την ανασφάλεια και την απόρριψη μέχρι να βρει προστασία, αγάπη και ζεστασιά στο πιο απίθανο μέρος. Μπορείτε να δείτε την ιστορία στον παρακάτω σύνδεσμο https://video.link/w/FHHfd
2η δραστηριότητα: « Ζωγραφική »
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να βοηθήσουμε τη μικρή Ειρήνη; Τα παιδιά εκφράζουν τις απόψεις τους και στη συνέχεια τις αποδίδουν στο χαρτί με τη ζωγραφική.
3η δραστηριότητα: « Το πολύχρωμο λουλούδι της φιλίας »
Τα παιδιά σχεδιάζουν την παλάμη τους σε χρωματιστά χαρτόνια και συνθέτουν τα πολύχρωμα λουλούδια της φιλίας.
6ο Εργαστήριο: Όλοι μαζί μπορούμε
1η δραστηριότητα: « Το δώρο »
Παρακολούθηση ενός video και συζήτηση για τον πρωταγωνιστή και το σκυλάκι, για τα συναισθήματα του αγοριού στην αρχή και στο τέλος της ιστορίας. Μπορείτε να δείτε τη συγκινητική ιστορία στον παρακάτω σύνδεσμο https://video.link/w/fnIfd
2η δραστηριότητα: « Μαζί μπορούμε να…»
Τα παιδιά παρατηρούν διάφορες εικόνες και συζητούν τι μπορούμε να κάνουμε με τα παιδιά που έχουν κάποια αναπηρία. Μπορείτε να δείτε τις εικόνες, τις οποίες έχουμε πάρει από το blogs του Πυθαγόρειου Νηπιαγωγείου http://pythagoreionip.blogspot.com/2015/11/blog-post_5.html
7ο Εργαστήριο: Αξιολόγηση
1η δραστηριότητα: « Τώρα ξέρω »
Τα παιδιά αντιπαραβάλλουν αυτά που γνώριζαν με αυτά που έμαθαν με την ολοκλήρωση του εργαστηρίου. Μέσω της συζήτησης τα παιδιά καταθέτουν τις απόψεις τους για το συγκεκριμένο εργαστήριο.
Σας αναφέρουμε μερικές από τις απόψεις των παιδιών:
- Όλα ήταν ωραία.
- Μάθαμε ότι όλα τα παιδιά όπου και να μένουνε έχουν τα ίδια δικαιώματα.
- Μπορούμε να είμαστε όλοι φίλοι και ας είμαστε διαφορετικοί.
- Και τα παιδιά που δεν μπορούν να περπατήσουν μπορούν να παίξουν μπάλα μαζί μας με τα χέρια.
- Είναι σημαντικό τα παιδιά να έχουν ένα σπίτι και να μη μένουν στο δρόμο γιατί θα βρέχονται από τη βροχή και θα τα πατήσουν τα αυτοκίνητα.
- Η οικογένεια είναι το πιο σημαντικό δικαίωμα γιατί το παιδί νιώθει ασφάλεια και δεν είναι μόνο.
2η δραστηριότητα: « Δικαίωμα- παραβίαση»
Τα παιδιά παρατηρούν διάφορες εικόνες με τα δικαιώματα των παιδιών και εντοπίζουν σε ποιες παραβιάζονται τα δικαιώματα και κολλούν στην κατάλληλη στήλη το δικαίωμα και την παραβίαση (φύλλο εργασίας).
3η δραστηριότητα: « Ο τροχός των δικαιωμάτων»
Στον παρακάτω σύνδεσμο παίζουμε το παιχνίδι του τροχού με τα δικαιώματα των παιδιών,το οποίο βρήκαμε στο blogs της συναδέλφου Τάνιας Μάνεσης.
https://wheelofnames.com/view/el/w4m-2tk/
Κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος δημιουργήσαμε ένα βιβλίο με τα φύλλα εργασιών των μαθητών/τριών καθ’ όλη τη διάρκεια του θεματικού κύκλου.
Πηγές
- https://elearning.iep.edu.gr/study/course/view.php?id=2002
- https://nikoubasilikh.blogspot.com/2020/11/20.html
- http://pythagoreionip.blogspot.com/2015/11/blog-post_5.html
- Υλικό με καρτέλες αναφοράς χρησιμοποιήθηκε από το blog της συναδέλφου Τάνιας Μάνεση.
Οι Νηπιαγωγοί του Τμήματος
Ελένη Τσελεπή
Χρυσάνθη Πολυχρονίδου